Wees zorgvuldig met alle dingen – ze dragen wijsheid in zich

In Zen gaan we uit van Boeddhanatuur, de ware aard en wijsheidsbron waarin alles verschijnt en alles onverbrekelijk met elkaar verbonden is. Te vaak zijn we nogal mentaal bezig met die waarheid. We kijken nog altijd te ver weg, denken nog teveel aan onszelf en laten de verschijnselen, de dharma’s en onze directe connectie ermee buiten beschouwing. Maar het kopje op tafel, den tafel zelf, de stoel en lamp zijn de expressie van die ware aard. Dezelfde aard die hier beweegt, dit leest, die hoort en voelt. Dat wat we voorwerpen noemen, vormen in feite de directe expressie van wijsheid. Ze staan ons ten dienste in ons leven, ze begeleiden ons in elke stap op ons pad. We staan en wandelen erin, denk aan je kleding. Zodra we die ware aard kunnen ervaren en alle dingen als manifestatie ervan kunnen zien, verandert ons perspectief ervan. Ze staan of liggen niet buiten ons, nee, ze zijn hier, in ons. Kijk om je heen en je ziet al duizend dingen met een verhaal, een achtergrond, een doel: wijsheid. Wijsheid is niet een intelligent verhaal wat een slim iemand vertelt, wijsheid is het vermogen dat alle dingen hebben om hun kracht en verbondenheid met ons te tonen. Shunryu Suzuki zei eens: ‘Goed voor een kopje zorgen is goed voor mij zorgen’.  Waarbij ‘mij’ verwees naar de ware aard. Goed voor de dingen zorgen, dankbaar zijn voor hun aanwezigheid helpt om het leven te waarderen, ongeacht de omstandigheden. Een glas gevuld met water is dubbele wijsheid! Net als een pan met voedsel. Als je een dag lang, van ’s ochtends tot in de avond, alle voorwerpen zou benoemen die je gebruikt, die zich aanbieden aan jou, zou je hoofd tollen. Ze zijn er niet zomaar. Ze helpen je de dag door. Ze delen jouw leven, ja, ze ‘zijn’ jouw leven. We staan er letterlijk te weinig bij stil. Jij en de tandenborstel of het kopje hebben dezelfde aard, dezelfde ware natuur. Bij elk voorwerp dat we ter hand nemen, zouden we een stil dankwoord kunnen spreken. Het is die ene zelfde natuur of essentie die ons beweegt en die de verschijnselen voortbrengt. Het is één! Daarom is ons alledaagse bestaan één groot veld van oefening; alleen daar kunnen we ervaren hoe het bestaan zich hier en nu, op een onmiddellijke wijze en zonder omwegen voor ons ontvouwt.

In een zenverhaal vraagt een leraar de monnik: Heb je al gegeten? De monnik beaamt dat. Waarop de leraar zegt: Ga dan en was je kom.

Ga dan en was je kom. Dat is het. Daar zit alles in. Waar we staan en gaan, is een heilige plaats en wat we doen is een geheiligde handeling, in de zin van heilig en geheiligd als helende. We kunnen alleen maar op die plaats zijn en alleen maar die ene handeling doen en op die plaats, in die handeling ontspruit het universum. We zijn scheppende wezens, we creëren. Alles gebeurt daar, waar jij bent, nu, op dit moment. En alles wat je omhanden hebt draagt daartoe bij.