Vrijheid | Werelds & Sacraal | 2=1

Geachte cursist(e), relatie,

Vrijheid. In tijden van conflict, in democratieën en in dictaturen en in de wereld van religie en spiritualiteit een veelbesproken thema. Vanuit spiritueel perspectief zien we twee vormen van vrijheid: de profane en sacrale (ofwel de relatieve en absolute, de wereldse en bovennatuurlijke, de tijdelijke en eeuwige). In ons bestaan leven we niet één van beide maar beide. Tegelijkertijd. De tijdelijke is namelijk geworteld in de eeuwige. Twee = één!

Vrijheid is in ons leven een buitengewoon belangrijk begrip. Als we naar ons wereldse leven in een democratie kijken, ervaren we een vorm van vrijheid van, bijvoorbeeld, beweging, vrijheid van spreken en bij het stemmen tijdens verkiezingen. We vinden dat vrij normaal, we leven immers in een democratisch land en gebruiken graag onze rechten. Maar deze maatschappelijke vrijheden kennen hun grenzen. Er bestaat bijvoorbeeld geen vrijheid om geweld te plegen, hoewel we die ruimte wel hebben en sommige er ook toe over gaan. Rechtspraak – wetten en regels – is onder meer bedoeld om daar paal en perk aan te stellen. Op grenzen aan vrijheden stuiten we ook in andere landen, landen met een andere structuur en rechtsvorm. Waar we hier in alle vrijheid een bar kunnen binnengaan en een glas bier of wijn kunnen bestellen, is het nuttigen van alcohol in sommige andere landen verboden en strafbaar.

Wereldse (profane) of maatschappelijke vrijheden hebben zo hun beperktheden, tot zeer strikte beperkingen of zelfs de volledige afwezigheid, zoals in totalitaire staten. In onze bestaanservaring met alle beperkingen van dien, is een ‘dimensie’ die niet gebonden is aan grenzen, normen, regels of wetten. Sunyata. Openheid. God. Atman. Het Onnoembare. Daarin verschilt de wereldse vrijheid fundamenteel van de bovennatuurlijke of sacrale werkelijkheid, althans zo lijkt het.

Voor meer over de dimensies van vrijheid die we in (en als) ons bestaan ervaren lees Tekst Vrijheid – Enso Zen Circle maart 2022